CHƯƠNG XVII

NGHỆ THUẬT KIẾN TRÚC
PHẬT GIÁO BHUTAN

I. PHẬT GIÁO BHUTAN

Bhutan là một đất nước không giống với bất cứ quốc gia nào khác trên hành tinh này vì con người và văn hóa Phật giáo của họ. Đây là quốc gia duy nhất trên thế giới đưa hạnh phúc lên làm cốt lõi trong các chính sách của cộng đồng và kết nối giữa văn hóa, chính trị và an ninh của quốc gia với văn hóa Phật giáo đóng một vai trò quan trọng trong công cuộc này.

Nếu bạn là một Phật tử, bạn không thể không đến thăm viếng Bhutan. Dù chúng tôi không phải là Phật tử nhưng giáo lý đầy từ bi của Phật giáo rất phù hợp với suy nghĩ của chúng tôi và chúng tôi ngày xưa đã gởi con mình đến một trường mẫu giáo của Phật giáo ở Santa Cruz. Thật là thú vị khi học hỏi Phật giáo của người Bhutan và ngay cả một đứa trẻ chỉ mới 10 tuổi cũng thích thú với các nghi lễ như lăn bánh xe chuyển pháp luân cầu nguyện trên các ngôi chùa cổ huy hoàng.

Cờ Phật giáo treo khắp nơi ở Bhutan-trên cây, trên cột, trên cầu khắp đất nước. Bánh xe chuyển pháp luân cầu nguyện có ở mọi nơi và việc quỳ lạy là một phần trong các hoạt động của đời sống hằng ngày. Chúng tôi cảm nhận sự di chuyển và đồng tâm khi chúng tôi bước đi trên mảnh đất thiêng liêng mà 70% là đất rừng và 90% nguồn lương thực là tự tạo. Cảm ơn chính sách về tổng giá trị hạnh phúc của Bhutan.

Hầu hết các chính sách về tổng hạnh phúc quốc gia đều có nguồn gốc từ Phật giáo.

“Hạnh phúc là việc một người nhìn nhận như thế nào về cuộc sống của mình và các giá trị của Phật giáo giúp cho mọi người trân quý và chú tâm vào những gì mình có hơn là vào những gì mình không có. Các giá trị như từ bi và tôn trọng giúp thúc đẩy hơn nữa sự tương tác trong xã hội.” Ông Karma Tshiteem, thư ký của chương trình tổng hạnh phúc quốc gia Bhutan cho biết.

Du lịch gia đình là cách học về một nền văn hóa và tôn giáo khác. Cảm ơn người Bhutan đã dạy cho chúng tôi hiểu hơn về Phật giáo. Chúng tôi rất biết ơn và cảm thấy vinh dự khi là gia đình du lịch đầu tiên viết blog kêu gọi mọi người du lịch đến Bhutan thông qua ủy ban du lịch của Bhutan và chúng tôi sẽ viết nhiều hơn nữa về những gì cảm nhận được trong suốt chuyến hành trình.

Bức ảnh đầu tiên là chụp về di tích lịch sử Bumthang, một trong những thung lũng vô cùng ngoạn mục và bị cô lập ở Bhutan với một ngôi chùa cổ nổi tiếng từ thế kỷ thứ sáu. Tượng Phật khổng lồ rất đẹp được chụp tại thành phố lớn là Thimphu nằm trên một ngọn núi nhìn ra phía thành phố với nhiều khu dân cư xung quanh như là pho tượng Chúa Jesu ở Rio của Brazil vậy.

Để bày tỏ lòng biết ơn người Bhutan cũng như cảnh đẹp và con người nơi đây, tôi xin trích dẫn những câu nói nổi tiếng của Phật giáo.

“Đừng tin vì nghe nói lại, đừng tin vì theo phong tục, đừng tin vì nghe tin đồn, đừng tin vì kinh điển truyền tụng, đừng tin vì lý luận, đừng tin vì công thức, đừng tin vì có suy tư đầy đủ về những dữ kiện, đừng tin vì có thẩm sát và chấp nhận lý thuyết, đừng tin vì thấy thích hợp, đừng tin vì người đó là thầy mình.

Nhưng khi nào quý vị tự biết rõ các pháp này là thiện, các pháp này là không đáng chê, các pháp này được người trí khen ngợi, các pháp này nếu thực hiện và chấp nhận thì dẫn đến hạnh phúc an vui, thời quý vị hãy tuân theo các pháp ấy.”

“Hãy thương xót tất cả muôn loài, dù giàu hay nghèo đều như nhau; mỗi người đều chịu những đau khổ cho riêng mình.”

“Bất cứ từ ngữ nào chúng ta nói phải chọn lựa cẩn thận bởi vì người nghe chúng sẽ bị ảnh hưởng mà làm tốt hay xấu.”

“Bạn có thể tìm khắp thế gian một người xứng đáng với tình yêu và lòng thương mến của con hơn chính bản thân con, và người đó chẳng thể tìm đâu được. Chính bản thân bạn, cũng như bất cứ ai trong thế gian này, xứng đáng được bạn yêu thương và trân quý.”

“Nếu bạn muốn người khác được hạnh phúc, hãy thể hiện lòng từ. Nếu bạn muốn được hạnh phúc, hãy rèn luyện lòng từ.”

II.. KIẾN TRÚC PHẬT GIÁO BHUTAN

Bhutan là một quốc gia nhỏ bé nằm dưới chân Hymalaya, giáp giới Ấn Độ và Trung Quốc. Bhutan là ,một quốc gia Phật giáo, chịu ảnh hưởng văn hóa Ấn Độ., là một đất nước có tính chất bảo tồn nền văn hoá Phật giáo Tây Tạng truyền thống. Đa số người Bhutan học tại trường Phật giáo Tây Tạng Drukpa Kagyu hoặc trường Nyingmapa. Ngôn ngữ chính thức là Dzongkha (dịch nghĩa "ngôn ngữ của dzong"). Bhutan thường được miêu tả là nền văn hóa Phật giáo Himalaya truyền thống duy nhất còn sót lại. Về lịch sử và văn hóa Bhutan có liên hệ với vùng láng giềng Tây Tạng ở phía bắc, tuy nhiên về chính trị và kinh tế hiện vương quốc này có quan hệ gần gũi hơn với Ấn Độ. Về nghệ thuật hội họa, điêu khắc và kiến trức đều chịu ảnh hưởng Phật giáo Tây Tạng. Văn hóa Bhuan mang đậm truyền thống Phật giáo Tây Tạng, ngoài các pháo đài cổ (dzong) được xây dựng khoảng thế kỷ XIV thì đi đâu trên đất nước Bhutan cũng thấy chùa chiền và tu viện Phật giáo.

III. KIẾN TRÚC PHẬT GIÁO BHUTAN

A. BUMTHANG

Bumthang District (Dzongkha: བུམ་ཐང་རྫོང་ཁག་; Wylie: Bum-thang rzong-khag) là một quận ,huyện trong số 20 quân hay huyện ở bhutan. Đây là một quân quan trọng về lịch sử và Phật giáo, nơi đây có 4 ngọn núi thiêng. Bum là đệp, tha`ng là cánh đồng. Bumthang là cánh đờng xinh đẹp/

1. KURJEY LHAKHANG

Kurjey Lhakang cũng được gọi là tu viện Kurjey ở thung lũng Bumthang trong quận Bumthang, Bhutan. Đây là lâu đài còn sót lại của ba vua đầu tiên của Bhutan

Kurje Lhakhang, Jakar

Kurje Lhakhang, Jakar

B. PARO

Paro (སྤ་རོ་, Wylie: spa ro) là một thành phố ở trong quận Paro, thung lũng Paro của Bhutan. Đậy là một phi cảng quốc tế..

2. RINPUNG DZONG

Rinpung Dzong là một tu viện lớn và cũng là một pháo đài ở quân Paro ở Bhutan. Nơi đây cũng là cơ quan chính quyền Bhutan đóng.History. Thế kỷ 15 dân chúng dâng đất cho Lat Ma Drung Drung Gyal, đồ đệ của Lạt ma Pajo Drugom Zhigpo. Drung Drung Gyal xây một chùa nhỏ sau thành chùa năm mái. Đến thế kỷ 17, huân tước Hungrel dâng pháo đài cho tu viện.

Rinpung Dzong

Rinpung Dzong ở Paro với cây cầu.

Nhảy múa trong ngày lễ

3. PARO TAKTSANG

Paro Taktsang (spa phro stag tshang / spa gro stag tshang), cũng gọi là tu viện Taktsang Palphug Monastery ( Tổ Cọp) là một trung tâm Phật giáo thiêng liêng.ở Himalaya tại thung lũng Paro , Bhutan. Chùa là một trung tâm tổng hợp xây 1692 vùng hang động Taktsang Senge Samdup (stag tshang seng ge bsam grub).

Tu viện Paro Taktsang là một trong những nơi linh thiêng nhất ở Bhutan. Tu viện Taktsan tọa lạc chênh vênh trên một vách núi đá granit cao ngất giữa tầng mây nhìn xuống thung lũng Paro, có độ cao hơn 3.000m so với mực nước biển, khoảng 900m so với thung lũng Paro. Nơi này được tín đồ Phật giáo và người dân Bhutan đặc biệt tôn kính bởi vì nó gắn liền với quá trình tu tập và hành đạo của Ngài Padmasambhava (vị đem Phật Giáo Mật Tông từ Ấn Độ truyền sang Tây Tạng vào đầu thế kỷ thứ 7).

Sư phụ Padmasambhava người thành lập hang thiền định.Tranh vẽ trên tường..

TượngMilarepa (1040–1123), vị lạt ma đã thiền định tại hang Taktsang

C. PUNAKHA

Punakha (Tibetan alphabet: སྤུ་ན་ཁ་) là một trung tâm hành chánh , là một trong 20 quận của Bhutan. Punakha là thủ đô của Bhutan đến 1955 , sau đó thủ đô đời về Thimphu. Punakha cách Thimphu 72 km, khoảng 3 giờ đi xe hơi.

4. PUNAKHA DZONG

Punakha Dzong, cũng gọi là Pungtang Dechen Photrang Dzong (lâu đài đại hạnh phúc ) cũng là cơ quan hành chánh của Bhutan. Do Zhabdrung (Shabdrung) Ngawang Namgyal xây dựng năm 1637–38, là tu viện xưa nhì và to nhì ở Bhutan. Là một trong những pháo đài đẹp nhất của đất nước, Punakha nằm ở giữa hai con sông nổi tiếng Pho Chu và Mo Chu. Punakha được coi là cung điện của hoàng gia Bhutan cho đến giữa thế kỷ 20. Hiện nay, Punakha thường xuyên mở cửa cho khách đến tham quan.

Pungtang Dechen Photrang Dzong ở Punakha

Punakha Dzong cạnh sông Mo_Chhu

D. PHOBJIKA

Thung lũng Phobjika còn gọi là Phobjikha , còn xưa nữa thì gọi là Phubjikha. Kha nghĩa là thung lũng. Thung lũng này hình chữ U cho nên cũng gọi là thung lũng Gangteng thuộc quận Nyingma của trung tâm Bhutan.

5.TU VIỆN GANGTENG

Gangteng (Dzongkha: སྒང་སྟེང་དགོན་པ , tên phổ thông là Gangtey Gonpa hoặc tu viện Gangtey , là một tu viện quan trọng của trường Phật giáo Nyingmapa ở quận Wangdue Phodrang thuộc trung tâm Bhutan.Tu viện được xây ở thế kỷ 17 .

Cổng của tu viện Gangteng

Tu viện năm 2001 trưóc khi tu bổ

Tu viện chụp 2008, sau khi tu bổ

E. THIMPHU

Thimphu (Tibetan alphabet: ཐིམ་ཕུག་, Dzongkha: ཐིམ་ཕུ་), xưa gọi là Thimpu, là thủ đô của Bhutan ở phía tây trung tâm thủ đô . Thành phồ này trỡ thành thủ đô năm 1961.

6. TU VIỆN CHAGRI

Tu viện Chagri Dorjeden cũng được gọi là tu viện "Cheri " là tu viện Phật giáo ở Bhuatan do Zhabdrung Ngawang Namgyal là vị thành lập quốc gia Bhutan xây dựng năm 1620, Tu viện này là dạy giáo lý và là nơi an dưỡng của hệ phái Phật giáo Nam Drukpa Kagyu , ở phía bắc Thimphu.Theo truyền thuyết, nơi này đầu tiên đã được ngài Padmasambhava thăm viếng vào thế kỷ thứ 8, và ngài Phajo Drugom Zhigpo lạt ma Tây Tạng tới viếng vào thế kỷ 13.